Waarom het samen maken en beleven van muziek het middel is om kansenongelijkheid tegen te gaan
Ongelijkheid op thema’s inkomen, opleiding of etniciteit manifesteert het zich in de leefomgeving als armoede, kansenongelijkheid, onveiligheid en criminaliteit. Steeds vaker concentreren deze problemen zich in de woonwijk, dat is bekend maar structurele oplossingen blijven uit. Hoe zorgen we ervoor dat mensen die leven in een sociaal zwakke omgeving of jongeren die minder kansen ervaren blijven ‘meedoen’, perspectief ontwikkelen en onderdeel zijn van de oplossing?
“Het doel van het project is te onderzoeken op welke wijze de muzikale wijkinfrastructuur als basis dient voor het structureel betrekken van mensen bij het stimuleren van kansengelijkheid en verbinding in de woonwijk?
Muziek als antwoord
‘Wat is jouw lievelingsliedje?’ Dat is de vraag waarmee muzikanten en theatermakers Mauro Casarini en Cassandra Onck op onderzoek zijn gegaan naar de rol die muziek heeft bij het tegengaan van segregatie in de woonwijk. Want als er één taal is die ons allemaal verbindt, is het wel muziek, toch? Door samen met drie jongeren van de straat als startende urbanmuzikanten en twee muziekverenigingen met tientallen leden uit de wijk muziek te luisteren en te maken geven de muzikanten kleur aan de publieke ruimte van de wijk en hun eigen identiteit. De muzikanten fungeren met hun muzikale creatieve expressie als een stadsbestuur dat samen een harmonieus eindresultaat oplevert waarin hun idealen en ideeën voor het samenleven inde stad zijn samenkomen.
De Zuiderstroom EP en videoclip
Van juni tot juli werd Arnhem-Zuid massaal opgeroepen hun lievelingslied te delen met elkaar en met de makers en muzikanten van Zuiderstroom. Tijdens deze onlinecampagne zijn zo de favoriete liedjes van inwoners van Malburgen en Arnhem gedeeld in een online en openbare afspeellijst op Spotify. Als deze campagne iets liet zien is het wel dat muzikale voorkeur zich niet laat vangen in doelgroepen. Tijdens de activatie “Zuiderstroom x De drieslag” werd de playlist live gespeeld door dj’s in de publieke ruimte tijdens de traditionele weekmarkt en zijn er nog eens tientallen nieuwe liedjes toegevoegd. Zo kreeg nog een bredere doelgroep toegang tot het project en werd de playlist onderdeel van het openbare leven. Het tweede deel focust op de deelnemende muziekverenigingen en urban muzikanten. Muziekverenigingen DWS en het Arnhems Klarinetten Koor hebben samen met rappers RC, Nuri en Mayvision die onderdeel zijn van het collectief Power Plug NL onder leiding van Mauro Casarini en Cassandra Onck muziek geluisterd, gemaakt en gepresenteerd. Er werd er gezamenlijk gewerkt aan bestaande en nieuwe muziek en dat resulteerde in meerdere online en offline studiosessies, workshops voor andere beginnende muzikanten, opnames voor een videoclip, optredens in de publieke ruimte, een gereleasde EP én een presentatie daarvan in Focus Filmtheater.
5 x impact van Zuiderstroom
Tijdens de eerste editie van het project is er met een muzikale coalitie, blijvende verbindingen en relaties én waardevolle inzichten in behoeften van inwoners en deelnemers een basis gelegd om segregatie aan te pakken in de woonwijk. Muziek als antwoord op segregatie? Het klinkt vreemd, maar het de muzikanten en deelnemers laten de potentie zien: Samen muziek maken en beleven brengt ons dichter bij elkaar en zet aan tot het helpen en ondersteunen van elkaar. Om zo de kansenongelijkheid te verminderen.
1. De onconventionele muzikale coalitie van inwoners die van aanpakken weet
Een amusementsorkest, een klarinettenkoor en een hiphopcollectief vormen samen de kleurrijke muzikale coalitie in Arnhem-Zuid. Deze diverse samenstelling van genres, karakters, sociaaleconomische posities en culturele achtergronden is allesbehalve conventioneel en juist daarom zo nodig. Het maken van de EP tijdens een wereldwijde pandemie heeft ervoor gezorgd dat ondanks de sociale onthouding mensen zich toch verbonden en gezien voelen. Dat heeft geleid tot een onderlinge band gebouwd op de gedeelde passie: muziek.
Artiest RC geeft in gesprek aan samenwerkingen en verbindingen belangrijk te vinden, voor iedereen: “In dit project, maar het is ook wat hij graag uit wil dragen. Hij wil laten zien dat die verbinding boven roem, shine en money gaat.”
Rico van DWS deelt: “Wat we nu in mindere mate online hebben kunnen doen zou ik nog heel graag live doen, vanaf nul beginnen, samen een beat maken, en dat de rappers daar op kunnen improviseren”.
2. Perspectief en zelfvertrouwen bij deelnemers door de culturele uitwisseling
Tijdens het project vindt er een culturele uitwisseling plaats die leidt tot perspectief en zelfvertrouwen bij deelnemers. Zo zijn leden van de verenigingen zijn onder de indruk van de professionaliteit van de jongeren en voor iedereen die deelneemt aan het project was het heel bijzonder om te zien dat zij allemaal hetzelfde doel hadden, en allemaal anders werkten en een andere kijk hadden op muziek.
Man van het Arnhems Klarinetten Koor: “De artiesten van Power Plug zijn zo bezig met het maken van muziek vanuit de eigen beleving. Dat vind ik prachtig om te zien. Ik speel alleen de noten en houdt me aan het ritme van mijn groep”.
Tegelijkertijd zorgt het project ook voor meer ontvankelijkheid van een andere muzikale kijk op hetzelfde nummer waardoor voor rapper Tuur een van de belangrijkste resultaten zijn persoonlijke muzikale groei is geweest
Tuur deelde: “Zonder dit project had ik echt nooit zo muzikaal kunnen groeien en openstaan voor nieuwe invloeden.”
3. Inzichten in behoeften die inwoners hebben voor een plek in de wijk voor ontwikkeling, verbinding en perspectief
Tijdens de vele gesprekken met muzikanten in Arnhem-Zuid én de onderlinge uitwisseling met jongeren werd het duidelijk dat er een grote behoefte is aan een plek waar op een structurele wijze muziek wordt gemaakt, gepresenteerd en beleefd.
4. Zuiderstroom gaat zélf door na deze try-out
Samen met jongeren vanuit de straatcultuur en amateurmuzikanten van muziekverenigingen uit de wijken van Arnhem bedenken, maken, spelen en presenteren muzikanten en rolmodellen Jeffrey Nijs en Cassandra Onck een muzikaal manifest over thema’s die voortkomen uit de bijzondere dialoog tussen de straat- en burgercultuur. Bovendien is het door deze inspirerende samenwerking mogelijk een coalitie van diverse, betrokken partijen te vormen die strijden voor muziek- en cultuurdeelname als basisaanpak in de ondersteuning van jongeren. Het project Zuiderstroom 2 is een samenwerking tussen Bureau Ruimtekoers, Power Plug NL, Zorgbelang Inclusief en het JongerenNetwerk Arnhem.
Van verhalend concert naar verhalende EP en videodocumentaire
Met PowerplugNL werken de makers samen met een diverse groep Arnhemse muzikanten toe naar een verhalende EP en een videodocumentaire. Bestaande muziek van urban artiesten wordt door twee Arnhemse muziekverenigingen, DWS en het Klarinettenkoor, en drie artiesten via PowerplugNL in een nieuw jasje gestoken. De verhalen van de verschillende Arnhemse muzikanten en verenigingen komen samen in een video documentaire van ongeveer 10 minuten en een nieuwe EP: Zuiderstroom. De EP bestaat uit 4 losse songs en is straks te beluisteren via de grote streaming services als Spotify, Google Music en Apple. Met het project #Zuiderstroom willen de stadsmakers het muzikale netwerk van Arnhem-Zuid zichtbaar maken en verder ontwikkelen door verschillende muzikale stromingen met elkaar te verbinden. Van hiphop tot gospel en van pop tot minimal music. Samen met Arnhem mixen ze generaties en genres tot een verrassende playlist, en delen ze nieuwe verhalen met de Zuiderstroom EP.
Dit programma wordt mede mogelijk gemaakt door Provincie Gelderland, Dioraphte, Prins Bernhard Cultuurfonds en Fonds voor Cultuurparticipatie.
